Aan het einde van de dertiende eeuw vestigden de eerste Joden zich in Nederland. Toch duurde het tot de achttiende eeuw voor Joden in Apeldoorn gingen wonen. Een eeuw later kwam het Joodse leven in Apeldoorn tot bloei. In de Loolaan werden de eerste huissynagogediensten gehouden waarna in 1890 de synagoge met Mikwe aan de Paschlaan geopend werd. Op het hoogtepunt telde Apeldoorn meer dan duizend Joodse inwoners die een rijk verenigingsleven kenden. Ook was het enige Israëlietisch Krankzinnigengesticht in Nederland – Het Apeldoornsche Bosch – in Apeldoorn gevestigd. Na de Tweede Wereldoorlog heeft Apeldoorn nooit meer zo’n grote en levendige Joodse gemeenschap gekend.

In 2020 stelde ik de stadswandeling Joods Apeldoorn samen en liep als gids vanuit de Vrije Academie mee. De reacties waren als volgt:

‘Zo goed georganiseerd, zo boeiend gebracht. Kortom: voortreffelijk!’

‘Annemiek Lely wist veel van de stad en het onderwerp. Ze was enthousiast, gaf ruimte aan bijdragen van deelnemers. Ook luisterde ze naar persoonlijke bijdragen tijdens het wandelen. We vonden het indrukwekkend!’

‘Informatief verrassend. De gids voorzag ons met voldoende informatie terwijl zij nog meer had genoteerd!’

‘De docente was enthousiast en vertelde goed. Je kon merken dat ze zich goed had verdiept en onderzoek had gedaan. Ze heeft het super gedaan!’

Speciaal voor u heb ik de stadswandeling Joods Apeldoorn uitgeschreven die hieronder gratis kunt downloaden. Vond u de wandeling de moeite waard? Dan kunt u mij via deze link of onderstaande QR-code een fooi geven.

Duur: +- 2 uur